Anne ve Babaların Yaptığı 10 Büyük Hata
Anne baba olarak çocuklarımızla kurduğumuz ilişkilerde, bugüne kadar zihnimizde oluşmuş bazı düşünce kalıplarıyla bu hedeflere ulaşmak için tüm iyi niyetimizle hareket ediyoruz. Çoğu zaman o anda onlara yardım ettiğimizi düşünürken, aslında yaptığımız davranışın uzun vadede sonucu, sadece onların cesaretlerini kırmak olabiliyor. Diğer yandan, başka ne yapmak gerektiğini bilmediğimiz için de bu düşünce kalıplarıyla hareket etmeye devam ediyoruz.
Aşağıda sıraladığımız hataların çoğunu sevgi adına yapıyoruz. Ama hata yaptığınızı düşünerek kendinize yüklenmenize ve kötü hissetmenize gerek yok; Pozitif Disiplin’in ana prensiplerinden biri hataların öğrenmek için fırsat olduğudur. Çocuklar düşündüğümüzden daha fazla affedici ve hoşgörülüdür; bizler de hatalarımızdan öğrendiğimizi göstererek onlara bu konuda rol model olma fırsatını yakalayabiliriz.
- Uzun vade yerine anlık sonuçlara odaklanmak. Ceza vermek sorunlu görünen davranışı anlık olarak durdurabilir, ancak uzun vadede olumsuz etkileri vardır. Ceza ile çocuğunuza yaptığını ödetmek yerine çözümlere odaklanın.
- Merak sorularıyla çocukların seçimlerinin sonuçlarını keşfetmelerini sağlamak yerine ders verip sonuçları empoze etmek. Çocuklara “Ne oldu?” “Sence neden oldu?” “Ne hissettin?” “Arkadaşların ne hissetmiş olabilir?” “Bundan ne öğrendin?” “Bunu gelecekte nasıl kullanabilirsin?” “Bu problemi çözmek için ne gibi fikirlerin var?” gibi sorular sorarsanız onlara seçimlerinin sonuçlarını keşfetme fırsatı sunarsınız.
- Çocuğun ne düşündüğünü, hissettiğini ve bundan sonra konuyla ilgili ne karar aldığını gözönüne almamak. Çocuklar daima bilinçaltlarında kararlar alırlar. Bu kararlar onların kişilik ve davranışlarını şekillendirir. Cezalandırılmış bir çocuk, “İnciniyorum, o zaman ben de karşılık olarak inciteceğim”, “Utanmış hissediyorum, o yüzden denemekten vazgeçeceğim”, “güçsüz hissediyorum, o yüzden seni yenmek için kendi gücümü kullanacağım” gibi kararlar alabilir. Bazıları onay bağımlısı olup, “kötüyüm, o yüzden sevgini kazanmak için iyi olmaya çalışacağım” diye karar alabilir. Çocuklarınıza verebileceğiniz en güzel hediye sınırsız potansiyellerini keşfedip yeterli olduklarına inanmalarını sağlamaktır.
- “Şu anda bir şey yapıp bunu çözmeliyim”, “Ebeveynlik işimi yapmayarak çocuğumun sorumluluklarından kaçmasına izin veriyorum” diye düşünmek. Bir problem çözmek için en kötü zaman üzgün ya da sinirli hissettiğimiz zamandır. Bu durumda mantıksız düşünüp birbirimizi dinlememe eğiliminde oluruz. Yatışmak için bir süre bekleyin (çoğu zaman bu pozitif mola zamanına çocuklardan çok anne babaların ihtiyacı olur) ve sonrasında herkes sakinleşip mantıklı düşünmeye başladığı zaman, hepiniz için saygılı olan bir çözüm bulmak için işbirliği yapın. Sinirlendiğinizde problemi aile toplantısında konuşmak üzere gündem maddesi olarak yazmak, tartışmaya başlamadan önce sakinleşmek için etkili bir yoldur.
- Hoşgörülü ve kararlı olmak yerine ya sadece çok hoşgörülü ya da sadece çok kararlı olmak. “Seni seviyorum ve buna cevabım hayır.”
- Kurtarmak ya da aşırı korumacı olmak. Bu davranış çocukların hayal kırıklığına uğrama duygularını geliştirme fırsatını ellerinden aldığı gibi hayatın zorluklarıyla başa çıkabileceklerini görmelerini de engeller.
- Çocukların yerine getirmedikleri sorumluluklardan dolayı onları suçlarken aynısını kendimiz yapmak – Çocuğunuzun davranışından dolayı ona ders vermek yerine onun duygularını onaylamayı seçin. Bunun, değişimi ne kadar çok cesaretlendirdiğini göreceksiniz.
- Çocukların, koşulsuz sevgi ve destek atmosferinde değerli sosyal ve yaşamsal beceriler öğrenip gelişeceklerine inanmamak. Anne babalar çok kontrolcü ya da izin verici olduklarında çocuklar kendilerini geliştiremezler. Anne babalar, çocuklarını çözüme dahil ettiklerinde onlara gelişimleri için fırsat verirler.
- Çocukların hatalarından öğrenmeleri yerine hatalarını ödemeleri gerektiğini düşünmek. Akşam tüm ailenin bir araya geldiği bir zaman herkesin gün içinde yaptığı bir hatayı ve bundan ne öğrendiğini paylaştığı bir gelenek yaratın.
- Kendinize olan inancınızı yitirmek. Her anne baba için doğru olan, öğrenebildiği kadar çok şey öğrenip bunları kendi akıl ve yüreğinde filtreledikten sonra ebeveynliğine güvenmesidir.
Ebeveynlik serüveninizde size yardımcı olan birçok Pozitif Disiplin yöntemi mevcut. Unutmayın, mükemmel anne-baba diye bir şey yoktur. Çocuklarınızla yaşadığınız ebeveynlik yolculuğunun tadını çıkarın!
Dr. Jane Nelsen’ın 10 Biggest Mistakes Parents Make yazısından alınmıştır.